Kehribar milyonlarca yıl önce içine düşen canlıların, bozulmadan günümüze kadar ulaşabildiği en ilgi çekici doğal taşlardan biridir. Kehribar, taş devrinden günümüze kadar yaklaşık 13.000 yıldır, dekorasyon ve takı amaçlı kullanılmaktadır.
Büyük bir bölümü bal rengi olsa da, beyazımsı, mavi, kırmızı hatta siyaha kadar uzanan farklı renklere sahiptir. Ağaç kabuğundan salgılanan reçineden oluşan kehribarlar daha saydamdır. Ağacın iç kısmında oluşanlar ise daha mat bir görünüme sahip olur.
Kehribar, ağaçların öz suyundan değil, ağaç tarafından üretilen reçineden oluşur. Reçine yarı katı bir özelliğe sahiptir ve ağaçların bağışıklık sisteminin savunma aracı olarak görev yapar. Bir ağaçta yara oluştuğunda, yaranın üstünü kaplayacak kalın bir reçine salgılanır ve böylece hasarın büyümesi engellenir. Doğanın bir mucizesi olan kehribar taşı nasıl oluşur ve neden olur, inceleyelim.
Kehribar Taşı Nasıl Oluşur?
Günümüzde takılarımızı süsleyen kehribar, milyonlarca yıl önce antik ormanlardaki çam ağaçlarından oluşan reçine olarak yaşama başlamıştır. Sel ve akarsular aracılığıyla sulak alanlara yolculuk yapan reçine, zaman içinde delta tortularının içine ve alüvyon bitkilerine gömülür. Kaldığı delta tortularının oluşturduğu basınç ve yerkürenin merkezine yaklaştıkça çoğalan sıcaklık sebebiyle reçine fosilleşmeye başlar.
Fosilleşmeye başlayan reçine, 10 ile 20 milyon yıl aralığında tekrar sertlik kazanır. Polimerizasyonunu tamamlar ve kopal halini alır. Kopal, reçinenin kehribar olmadan bir önceki adımıdır. Kopal evresini tamamlayan ve birkaç milyon yıl daha toprak altında basınç ve sıcaklığa maruz kalan madde, kehribar olarak ortaya çıkar.
Kehribar Taşı Neden Olur?
Bilim insanları araştırmalarında genellikle geçmişleri milyonlarca yıl önceye dayanan fosillerden yardım almaktadır. Fosillere verilebilecek en iyi örneklerden biridir kehribar taşı. Çoğunlukla Baltık Denizi’nden çıkarılan kehribar, geçmişten günümüze kadar süs eşyası ve kehribar kolye, bileklik, yüzük, tesbih yapımında kullanılmıştır.
Bu değerli taş, bileşiğinde birçok etken madde barındırmaktadır. Bunlar; oksijen, hidrojen, karbon ve süksinik asittir. Kehribar yapı itibariyle incelendiğinde, genellikle aşırı derecede saydam olması ile dikkat çeker. Sahip olduğu yumuşaklık ve hafiflik, kehribarı değerli kılan bir başka önemli özelliktir. Çok ilginç olan ve dikkat çeken bir başka özelliği de yaklaşık 256 farklı renk çeşidine sahip olmasıdır.
Comments